5 yaş çocuk eğitimi (İlkokula hazırlık dönemi) , çocukların ilkokulda öğretilecek akademik eğitime hazır olabilmeleri amacıyla sahip olmaları gereken, ön akademik beceriler diye adlandırılan becerilerin öğretildiği eğitim dönemini kapsar.
5 yaş (60-72 ay) İlkokula hazırlık grubu – dikkat edilmesi gerekenler
İlkokul hazırlık döneminde çocuklar aktif, meraklı ve ben merkezcidir. Duygularını doğrudan ifade ederler, mutlu olduklarında çok heyecanlanır ve yüksek sesle konuşur, üzüldüklerinde gene bağırarak ağlayabilir ve taşkınlık yapabilirler. Bununla birlikte anaokulu çocuklarına göre (36-60 ay arası) duygularını daha iyi kontrol edebilir ve düşüncelerini daha iyi ifade edebilirler. Artık ailesinden ayrılıklara daha hazırdır ve sorunlarla başa çıkma becerileri gelişmiştir.
Bu yaş grubu genellikle büyüklerini mutlu etmekten memnuniyet duyar ve işbirliğine açıktır. Ancak dürtü kontrolü hala tam gelişmemiştir. Bu nedenle beklemek, ertelemek hala sorun yaratabilir.
İlkokul hazırlık sınıfına başlarken çocuklarda olması beklenen beceriler farklı alanları kapsar. Bunlar : duygusal, sosyal, öz bakım ve ön akademik becerileri içeren alanlardır.
Bu yaş grubunda belki de en önemli alan sosyal becerilerin kapsandığı alandır. Çocuklar okula giderek, başkaları (yetişkin ve yaşıt) ile nasıl iletişim kurulacağını, nasıl uyumlu davranılacağını öğrenmektedir.
5 yaş çocuk eğitimi (ilkokula hazırlık) ‘ne başlarken olması gereken beceriler şu şekilde sıralanabilir
- Anne-babasından ayrılabilir, (güvenli ortamlarda) ve kısa sürede yeni ortama alışır. İlk günlerde huzursuz olmak, ağlamak ve sizi bırakmak istememek beklenen bir durum olmakla beraber sizden ayrıldıktan sonra gruba kaynaşma ve uyum gösterme davranışı beklenir. İlk 2-3 hafta içerisinde alışma beklenir (ilk defa okul deneyimi yaşayan çocuklarda daha uzun ve zorlu olabilir). Bu beceri bu dönemin belki de en önemli becerisi, başarısı sayılabilir. Rahat ayrılabilen ve yeni ortamlara kolay uyum sağlayabilen çocuklar öğrenme ve eğitim ortamlarına daha katılımcı olabilecektir.
- Öz bakım becerilerinde artık daha bağımsızdır. Tuvalete gitmesi gerektiğini bilir, ellerini yıkayabilir, pantolonunu, eteğini giyip çıkarabilir, tuvaletini kendi başına yapabilir. Yemek zamanında yiyeceğini alabilir ve tek başına yiyebilir. Gün içerisinde isteklerini ve ihtiyaçlarını belirtebilir.
- Belirli bir süre sakince oturup odaklanarak bir etkinlik ile ilgilenebilir. (en az kesintisiz 10-15dk )
- Yaşına uygun yapılandırılmış bir oyunu/etkinliği (yap boz, basit kutu oyunu vb.) tamamlayabilir,
- Tek başına oyun kurabilir ve devam edebilir,
- Yaşıtları ile iletişime girebilir ve ortak amaç için beraber oynayabilir ve paylaşabilir.
- Yaşadığı problem ve sorunları konuşarak çözebilir, yardım isteyebilir ve uzlaşmaya açıktır.
Bu beceriler ilkokula hazır oluşun en önemli göstergeleridir.
Aşağıdaki videolarda Uzm. Ped. Emine Eraslan, “Çocuk Eğitimi” ile ilgili çeşitli bilgiler veriyor.
Bunların yanı sıra ön akademik hazır oluş göstergeleri ise şu şekilde sıralanabilir
- Sıra almak, eşyaları paylaşmak, beklemek, yönergeleri dinlemek ve yönergeye uygun davranmak,
işine başlamak ve devam ettirmek, işini sonlandırmak, grup içerisinde dinlemek ve yönerge almak, - Kalemi doğru şekilde tutabilmek, kağıda yeterli baskıyı yapabilmek, belirli bir alanın içini sınırlarına dikkat ederek boyayabilmek,
- Makası doğru tutabilmek ve kağıdı ortadan ikiye kesebilmek,
- Ana ve ara renkleri tanımak,
- 1-10 arası nesneleri doğru sayabilmek,
- 1-10 arası sayı sembollerini tanımak,
- Sayı, şekil, harf ayrımını bilmek,
- Adını doğru yazabilmek,
- Adını, soyadını, adresini ve telefon numarasını söyleyebilmek,
- Kendini (duygu ve düşüncelerini) tam cümleler ile ifade edebilmek,
- Arkadaş edinebilmek, sorunları konuşarak çözebilmek.
