İçindekiler
Hastalıklarda temas sonrası korunma (profilaksi)
Grip (influenza)
Grip sonrası temas yüksek riskli gruba uygulanır:
- 5 yaşından küçük ( özellikle 2 yas altı) çocuklar, 65 yaş üstü erişkinler
- Altta yatan bir hastalık olması , akciğer, hematolojik, metabolik, böbrek hastalığı,
- Bağışıklık sisteminin baskılandığı durumlar,
- Uzun dönem aspirin tedavisi almak zorunda olanlar
Temas sonrası profilaksi gripli kişi ile temasta; ateş başlangıcından 1 gün öncesi ve ateşin düşmesinden 1 gün sonrası arasındaki süreçteki temasta verilir. Temastan sonraki ilk 48 saatte verilmesi gerekir.
Suçiçeği
Suçiçeği ile temas sonrası aşılama koruyucudur. Temas sonrası ilk 72 saat içinde aşı yapmak gerekir . Aşı 5 güne kadar da yapılabilir.
Ancak bağışıklık istemi baskılanmış, gebeler , prematüreler ve doğumdan 5 gün önce annesi su çiçeği geçiren yenidoğanlara ilk 10 gün içinde suçiçeği immunoglobulini yapmak gerekir.
Eğer su çiçeği immunoglobulini yapılamayacaksa immun yetmezlikli hastalara temas sonrası ilk 7-10 gün içinde Asiklovir verilebilir.
Hepatit B
Aktif hepatitli HBsAg (+) anneden doğan bebeklere doğar doğmaz ilk 12 saat içinde hepatit B aşısı yapılmalı, aynı zamanda farklı bir yerden 0.5ml. HBIG yapılmalı. 2 kg ın altında doğan bebekler de buna dahildir. İlk aşı sonrası 2. ve 6 . ayda aşılar tamamlanmalı, 9-18 aylık kanda antikor bakılmalı..
Kan ve vücut sıvıları ile temasta , iğne batması gibi aşılama yoksa ilk 24 saatte aşılama yapılmalı. Mümkünse temas edilen kişinde HbsAg bakılmalı . (+) ise temas eden kişiye aşı ile birlikte 0.06ml/kg dan HBIG de yapılmalıdır. Temas eden aşılı ise antikor bakılır , yeterli ise müdahele gerekmez, antikor titresi, yetersiz ise rapel yapılır. Rapel dozundan 1-2 ay sonra kanda antikor titresi bakılmalı.
Kızamık
Kızamık sonrası temasta ilk 72 saat içinde aşılanmak kızamıktan koruyucudur.
Boğmaca
Yakın temasta kişi aşısız ise aşılanmalı. Eğer temas eden kişi riskli grupla aynı evde yaşıyorsa ( evde bebek , gebe varsa) koruyucu verilmelidir. Yakın temas: Hasta kişiyle 1 metreden yakın yüz teması, sekresyonlarla temas, 1 saatten fazla aynı ortamda bulunmak.. Hasta kişiyle temasta bulunanlar 3 hafta süreyle solunum yolları açısından takip edilmeli. Okulda boğmaca geçiren çocuk varsa ilac tedavisinden sonra 5 gün süreyle; ilaç kullanmadıysa 21 gün süreyle uzaklaştırılmalı..
Meningokok
Uygun tedavi ile bulaştırıcılık 24 saat sonra kaybolur. En sık 2 yas altı görülür ve ikinci pikini 16-21 yaşta yapar. Meningokok ile teması olan tüm yaş grupları yüksek risklidir ve koruyucu almalıdır.
Yakın temas: hastalık bulguları ortaya çıkmadan 7 gün önce hasta sekresyonu ile temas, 7 gün öncesindeki sürede aynı kreşte kalma, aynı yerde sık sık uyuma,8 saaatten uzun uçuşlarda birlikte bulunma.
Haftalar sonrasında ikincil vakalar görülebileceğinden aşı yapmak uygun olur.
Aşağıdaki videolarda Uzm. Dr. İsmail Gönen, “Çocukluk Çağı Aşıları” hakkında bilgiler veriyor.
