Çocuklarda parmak emme davranışı 3-4 yaşlarına kadar sürebilen normal bir durumdur. Bebeklerin hemen hemen tümünde görülmektedir. Emme, bebeklerin doğduklarında sahip olduğu en güçlü reflekslerden biridir. Dolayısıyla, ilk aylarda parmak emme davranışı bir alışkanlıktan değil, bir ihtiyaçtan kaynaklanır. Bu davranış genellikle 4 yaşına doğru kaybolur.
Parmak emme davranışı hangi durumlarda ortaya çıkabilir?
- Bebekler diş çıkarma dönemlerinde damağın kaşınmasından dolayı parmak emmeye başlayabilirler.
- Anne baba çok kontrolcü ve baskıcı bir tutum gösteriyorsa, kendine güvenini kazanamayan çocuk, parmak emme davranışı gösterebilir.
- Çocuklar anne babanın ilgisini çekmek amacıyla (örneğin, yeni kardeşi doğmuşsa) parmak emme davranışı gösterebilir. Bu gibi durumlarda psikolojide gerileme (regresyon) diye adlandırdığımız durum söz konusudur. Çocuklar, anne babasının kendisiyle yeterince ilgilenmediğini düşündüğü zaman, anne babasının yeniden ilgisini çekebilmek için daha küçük bir çocuk gibi davranabilir. Hatta, buna benzer durumlarda parmak emmeye gece alt ıslatma, emekleme gibi davranışlar da eşlik edebilir.
- Çocuklar psikolojik sorunlar ve gerginlikler yaşadıkları zaman sıkıntılarını parmak emerek yansıtabilirler.
- Aile içinde problemler yaşanması (örneğin, anne babanın boşanması) çocukta bu davranışa sebep olabilir.
- Bu davranış genellikle çocuklar uykuya dalarken, açken, yalnız kalınca, korkunca ortaya çıkmaktadır.
Parmak emme davranışı zararlı mıdır?
Eğer parmak emme davranışı 5-6 yaşından sonra da devam ederse, dişlerde ve çenede deformasyona sebep olabilir.
Aileler bu durumda nasıl davranmalıdır?
- Anne babalar telaşa kapılmamalıdır. Parmak emme davranışı kendiliğinden de geçebilir.
- Çocuğun bu davranışı üzerinde durulmamalıdır. Bunun yerine çocuğun ilgisi başka yöne çekilmelidir, “haydi, oyun oynayalım” demek gibi.
- Anne babalar bu davranışı kesinlikle baskıyla önlemeye çalışmamalıdır. Baskı yapıldığında, tik, tırnak yeme, alt ıslatma gibi durumlar ortaya çıkabilmektedir.
- Zorlamak, elini bağlamak, eline vurmak, eline acı sürmek gibi davranışlardan da kaçınılmalıdır.
- Eğer parmak emme davranışı uzun sürdüyse ve buna alt ıslatma gibi belirtiler de eşlik ediyorsa bir çocuk psikoloğundan yardım alınmalıdır.