Çocuk takibinde büyüme gelişmenin izlenmesi önemli bir sağlık göstergesidir. Yaşına göre küçük kalma, boyuna göre zayıf olma, ya da büyümedeki duraklama, ani bir hızlanma bazı hastalıkların habercisi olabilir. 3 yaştan sonra baş çevresi büyümesi nerdeyse durduğu için 36 aydan sonra özel durumlar dışında sadece, boy ve kilo değerlendirilmesi yapılır.
Her çocuk farklı bir büyüme kapasitesine sahiptir. Herhangi bir yaşta, tek bir normal ölçüm değeri yoktur. Tüm ölçümler için 3-97. persentiller arasında değerlendirilir. Aşağıdaki uygun alanlara çocuğunuzun cinsiyeti, doğum tarihi ve boy-kilo-baş çevresi değerlerini girerek o yaş için kaçıncı persentillerde olduğunu değerlendirebilirsiniz. Değerleri girerken yanlarında yazan birimlerde(kg-cm….gibi) girmeye dikkat edin, tam olmayan sayılarda araya lütfen virgül(,) koyunuz.
Bulduğum persentil değerleri ne anlama geliyor?
- Persentil: Herhangi bir ölçüm için herhangi bir yaştaki normalin alt sınırıdır. Diğer bir deyişle, herhangi bir yaştaki ölçülen 100 çocuktan 3. sıradaki en kısa, en zayıf veya başı en küçük normal çocuğu ifade eder.
- Persentil: Herhangi bir ölçüm için herhangi bir yaştaki normalin üst sınırıdır. Diğer bir deyişle, herhangi bir yaştaki ölçülen 100 çocuktan 97. sıradaki en uzun, en kilolu veya başı en büyük normal çocuğu ifade eder.
- Persentil: Herhangi bir ölçüm için herhangi bir yaştaki ortalama değerdir. Diğer bir deyişle, herhangi bir yaştaki ölçülen 100 çocuktan 50. sıradaki orta uzunluktaki, kilodaki ve baş büyüklüğündeki normal çocuğu ifade eder. Toplumda istatistiksel olarak ortalama değerdeki çocukların sayısı en fazladır.
Bir çocuğun tüm ölçüleri 3. persentilde ve birbiriyle uyumlu ise, bu çocuk normal sağlıklı, dengeli ama ufak-tefek bir çocuk demektir. Boy-kilo ölçümleri birlikte değerlendirilmelidir, tek ölçümle karar verilmemelidir. 10-25-75-90. persentiller de, yukarıdaki ana persentiller arasında kalan değerleri ifade eder.
Her ülkede genetik özelliklere göre büyüme potansiyelleri farklıdır. O yüzden her ülke kendi çocuklarına ait ölçülerden elde edilen eğrileri kullanır. Bunun pratik anlamı: Japon bir çocuğu Türkiye’deki eğriyle değerlendirirseniz bu çocuk çok kısa çıkabilir, oysa aynı çocuk Japon eğrilerine göre aslında normal bir çocuktur. Yıllar içinde büyüme potansiyelinde değişiklikler olur, bu nedenle, bu eğrilerle ilgili çalışmalar 25-30 yılda bir güncel hale getirilir. İnternet üzerinde bulacağınız bazı persentil hesaplayıcılar 1978’deki eski değerleri kaynak alıyor olabilir. Doktoramcam.com persentil hesaplama aracı, 2008’de değerli hocamız Olcay Neyzi ve ark.ın yaptığı araştırmanın sonuçlarını temel alarak çocuğunuzun persentil değerlerini hesaplamaktadır.