Şeker hastalığı vücudumuzda pankreas adlı salgı bezinin yeterli miktarda insülin hormonu üretememesi ya da ürettiği insülin hormonunun etkili bir şekilde kullanılamaması durumunda gelişen ve ömür boyu süren bir hastalıktır.
Kan şekerinin uzun süreler boyunca yüksek seyretmesi ile karakterizedir. Tıp dilinde Diyabet , Diyabetes Mellitus (DM) diye adlandırılır. Şeker hastalığının bilinen 3 tipi vardır:
Tip 1 DM:İnsüline bağımlı olan tiptir, genellikle çocukluk çağında başlar. Bilinmeyen nedenlerle pankreas yeterince insülin üretememeye başlar.
Tip 2 DM: Eskiden erişkin başlangıçlı veya insüline bağımlı olmayan tip diye de adlandırılırdı. Genellikle insülin direnciyle başlar, hastalığın ilerlemesi ile insülin yetersizliği olabilir, dolayısıyla insüline bağımlı hale gelebilir. Bu tip şeker hastalığında esas sebep aşırı kilo alımı ve egzersizin yetersiz olmasıdır.
Gestasyonel diyabet: Daha önce şeker hastalığı olmayan bir bayanın gebelik sırasında şekerinin yükselmesi durumudur.
İçindekiler
Şeker Hastalığı Belirtileri
- Çok sık idrara çıkmak ve geceleri idrar için sık sık uyanmak
- Çok fazla su içme
- İştahın açılması ve aşırı besin tüketmek
- Ciltte kuruma ve pullanma
- Sürekli halsizlik ve yorgunluk, çabuk yorulmak
- Yaraların geç iyileşmesi
- Bazen bulanık görme veya görme kayıpları
Şeker Hastalığında Erken Teşhis Önemli
Sağlıklı bireylerde kan şekeri düzeyi açlık halinde 100mg/dl, tokluk halinde (yemeğe başladıktan iki saat sonra) 140mg/dl’nin üzerine çıkmamalıdır. Her sağlıklı bireyin yılda en az 2 kez kan şekeri ölçümü yaptırması önerilmektedir.
Şeker hastalığı oluşmadan önce erken teşhiste son yıllarda kısaca HOMA adını verdiğimiz insülin direnci testi de önemlidir. Bu testin yüksekliği bir hastalık değil ancak aşırı ve uygunsuz yemeye bağlı gelişen olumsuz bir tablodur. Bu kişilere şekerli ve tatlı gıdalardan, aşırı yağlı beslenmeden sakınmaları ve zayıflamaları önerilir. Aksi halde aşırı çalışan pankreas sonunda yorulur ve şeker hastalığı ortaya çıkabilir.
Şeker Hastalığının Tedavisi
Şekeri kontrol edebilen, insülin fonksiyonlarını arttıran ve direnci azaltan ağızdan ilaçlar, yeterli gelmezse İnsülin tedavisi , beslenme ve egzersiz tedavinin ana hatlarını oluşturur. Eğer varsa kalp, böbrek ve gözle ilgili komplikasyonların tedavisi de ilgili birimler tarafından yürütülmelidir.
Aşağıdaki videoda Uzm. Dr. Mine Öztürk, “Endokrinoloji” hakkında bilgiler veriyor.
Şeker Hastalığı İyi Tedavi Edilmezse
Şeker hastalığını en sık görülen komplikasyonları büyük damarların bozulmasına bağlı uzuv kayıpları, kalp krizi, felç ve yüksek tansiyondur. Kalın damarların yapısının bozulmasına bağlı gelişen bu komplikasyonların yanında çok ince kapiler -kılcal damarların etkilenmesiyle körlüğe kadar varabilen diyabetik retinopati, böbrek yetmezliğine kadar varabilen böbrek sorunları da ortaya çıkabilir. Şeker hastalarında sık görülen diğer bir göz komplikasyonu da katarakttır. Düzgün takip ve tedavi edilmez ise Diyabetik Ketoasidoz ve Ketotik Olmayan Hiperozmolar Komaya bağlı çok ağır ölümcül sonuçları da olabilir.
