Sık Görülen Bebek Hastalıkları

Sık Görülen Bebek Hastalıkları
Sık Görülen Bebek Hastalıkları

İçindekiler

Gaz sancıları / kusmalar

Yenidoğan bir bebeğin ailesini, ilk 1-2 ay, bazen de ne yazık ki 3-4 ay süreyle en çok üzen  ve yoran sorun nedir derseniz, benim ilk aklıma gelen  gaz  sancıları  olmaktadır. O  yüzden  bu  konuyu  biraz  daha  ayrıntılı  olarak  irdelemek  istiyorum.

Bebeklerin mide kapağı ilk 2-3 ay çok iyi çalışmaz. Bu nedenle beslenme sonrası hemen yatırılması, hele de yatırılıp kaldırılması, altını değiştirmek veya giydirmek-soymak amacıyla evirilip çevrilmesi bebeğin midesinin bulanmasına, sütün köpürerek daha çok gaz yapmasına, daha da önemlisi sütün,  kapağı açık bir şişeden döküldüğü gibi geri gelmesine neden olur. Bebeğinizin 2-3 dakikada sesli gaz çıkarmasına aldanmayınız. Bu yüzden “beslenme sonrası bebeğinizi lütfen 15-20 dakika süreyle dik ve hareketsiz bir pozisyonda tutunuz”

Tüm bu önlemlere rağmen bebeğinizde ayaklarını karnına çekme, devamlı ağlama, ıkınma-kızarma-huzursuzluk gibi şikayetler oluyorsa, bunlar genellikle gaz sancılarıdır. Bu durumda doktorunuzun  önereceği bir ağrı kesici fitil ve gaz damlası gibi ilaçları kullanmanız  faydalı olabilir. Ağrı kesici fitiller ileride ateş ve aşı reaksiyonlarında da işinize yarayacak  ilaçlardır.

Gaz sancıları olduktan sonra bebeği kandıracak bazı önlemler

1. Karına sıcak havlu koymak ve masaj yapmak

2. Ilık duş aldırmak

3. Araba ile gezmeye çıkarmak(en iyi yöntemlerden biri)

4. Bu imkanınız yoksa, evde elektrik süpürgesi-saç kurutma makinesi veya aspiratör

gibi gürültü çıkaran motorlu bir aleti bebeğinizin yanında çalıştırmak  dikkatini

dağıtarak rahatlamasını sağlayabilir.

Ancak tüm  bunlara  rağmen bu  ağlamalar artık  hayatınızı  kabusa  çeviren  bir  hal  alıyorsa,  doktorunuzun  önereceği  bazı  basit  tahlillerin  yapılması  gerekebilir. Çünkü  gaz  sancısı  sanılan  bu  durum bazen  bazı  rahatsızlıkların da  habercisi  olabilir.

Yalancı kabızlık

İlk  1-2  aydan sonra bebeklerin çoğunda  bu  sorunu  görüyoruz. Aslında  kaka  sert  değil  halen  sulu  ancak  bebek  biriktirip  3-6  günde  bir  toptan  bu  kakayı  zorlanarak  çıkarır. Ben  bu  tür  bebeklere  baba ve çevre dostu  diyorum,  çünkü  daha  az  bez  tüketiyorlar.  Nedeni bebeğin  küçük  güçsüz,   bir de  yatarak  kaka  yapmak  zorunda oluşudur.   Karın  kasları  zayıf,  bu  zorlanmalar  ondan  oluyor.

Sonuç  olarak aslında  bu  bir  sorun  da  değil  çoğu  zaman  geçici  bir  durum,  genelde  5-6  ayda  bebeğin  daha  büyüyüp  güçlenmesi  ve  hareketlenmesiyle,  özellikle  de  ek  gıdalara  başlamayla  geçer. O  yüzden  zaten  sulu  olan  bu  kaka  için  dışkı  kıvamını  yumuşatıcı  şuruplar  vermek  çok  anlamsız  ve  gereksiz.  Bazen  barsak  hareketlerini  düzenleyici  şuruplardan  yardım  alınabilir.  Kremle  kayganlaştırılmış  bir  kulak  temizleme  çubuğu  ile makata uyarı  vermek ,  kaka  yapacağını  hissettiğiniz  zaman bebeği  ense-omuzlardan  destekleyerek  yarı  oturur  pozisyona  getirip  masaj  yapmanız  genellikle  yeter.  5-6  günden  önce  fitile  başvurmayın.  Hele de  sonunda  yaptığı  kaka  sulu  ise  hiç  endişelenmeyin.

Kafa derisi kabuklanması (Konak-seboreik dermatit)

Kafa derisi kabukları bebeklerde sık görülen bir durumdur. Kuru beyaz ya da sarı pullar kafa derisi üzerinde bir kabuk oluşturur. Kafatası üzerinde küçük bir alanı etkileyen kabuk şeklinde  görülebilir ya da daha büyük bir alanda kabuklanma şeklinde de ortaya çıkabilir, bazen kaşlara  kirpiklere  kadar  yayılabilir.

Genellikle  pH değeri  ayarlı bebekler  için özel  hazırlanmış şampuanlar  kullanmak  konak  oluşumunu  önlediği  gibi olduktan  sonra  da  düzelmesine  yardımcı  olur.   Bununla  birlikte  yıkama  öncesi  başa  zeytinyağı ve  karbonat  ile  hazırlanmış doktorunuzun önereceği   bir  karışım  da  sürülebilir.  Bunu 5-10 dakika  beklettikten  sonra,  yumuşak  bir  tarakla  bu kabuklar  özenle  kaldırılır  ve  arakadan  yıkanır.  Bu  işlemi  haftada  2-3  kez  tekrarlamak  genellikle  yeterli  olacaktır.

Diş çıkarma

Çoğu bebek 6-7 aylık olduğunda ilk dişini çıkarmaya başlar. Nadiren de olsa bazı bebekler dişle doğar,  bazıları  3-5  aylık  erken, bazıları  ise 9  ayda  ilk  dişini  çıkarır  Nadiren bir yaşına geldiğinde  bile  dişini  çıkarmayan  bebekler  de  olabilir.

Her bebekte değişik durumlar gözlenir, bazı bebeklerde diş çıkarırken çok fazla güçlük yaşanırken,  bazıları da problemsiz diş çıkarır.

Bir bebek diş çıkarırken, diş etleri kızarabilir, şişebilir, acıyabilir ve bebek normalden fazla salya akıtır. Acıyan diş etine gelebilecek bir etki bebeğin ağlamasına neden olur. Bu  dönemde  bebek  annesini  tekrar  daha  sık  emmek  isteyebilir ve  katı  gıdaları  reddedebilir. Böyle  durumlarda  birkaç  gün  sık  emzirmek  ve  bebeği  katı  gıdalar  için zorlamamak  en  uygun  davranış  olacaktır, çünkü  zorlarsanız kusabilir.   Ancak  her  salya  akması  ve  diş  kaşıntısı  olan  bebek  kısa  zaman  içinde  dişini  çıkamayabilir  ve  bu  belirtiler  birkaç  ay  öncesinden  başlayabilir.

Diş çıkarma sık sık soğuk algınlığı, ishal, ateş ve pek çok rahatsızlığın sebebi olmakla suçlanır. Ancak  bu  belirtiler  diş çıkarma ile birlikte  ise  genellikle  hastalık  denemeyecek  kadar  hafiftir.  Fakat diş çıkarma normal bir süreçtir ve kendi başına bir hastalık değildir, bundan dolayı diğer belirtiler görüldüğünde hele  de şiddetli  ise “sadece diş çıkarma” olarak düşünüp ihmal edilmemelidir. Özellikle 38’i,  hele  de  39’u  geçen inatçı veya  2-3  günden uzun süren bir ateş kesinlikle diş çıkarılmasına bağlanmamalıdır. Bu durumda çocuk doktora götürülmeli ve  ateşin  sebebi  araştırılmalıdır.

Diş çıkarma bir hastalık değildir. Eğer bebeğiniz de ishal, ateş ve kusma varsa doktorunuzla görüşün.

Diş çıkarma sırasında bebeğinize nasıl yardımcı olabilirsiniz?

Ona ısırması için plastik bir halka verin. Buz dolabında soğuttuğunuz, su ve jel içeren diş çıkarma halkaları faydalı olabilir. Yalnız  bu  tür  malzemelerin  temizliğine  dikkat  etmek  de  çok  önemlidir. Eğer  yaşı  uygunsa çiğnemesi için ekmek kabukları ve gevrekler elma ve havuç parçaları verilebilir. Ancak  bunların  boğazına  kaçmaması  için mümkün  olduğunca  büyük  boyda  olmasına  dikkat  edilmelidir.

Eğer bebek hala çok acı çekiyorsa, acıyı dindirmek için çocuk doktorunuzun önereceği bir diş jeli kullanabilirsiniz. Ağrı kesiciler de faydalı olabilir. Jel ya da ilaçların hangi miktarda ve sıklıkta verilmesi gerektiği konusunda doktorunuzun talimatlarını dikkatle izleyin. Bebeğiniz çok miktarda salya akıttığı zamanlarda çene altı ve ağız çevresinde kızartı ve  kabarıklıklar olabilir. Bunların üzerine cildi yumuşatıcı ve koruyucu bir krem sürülebilir .

Bebek bezi pişikleri

Bebek bezi pişikleri bebeğin poposundaki hafif kızarıklıklardan,  parlak kırmızı renkte leke ve yaralar içeren sert deri oluşumlarına kadar varabilir.

Birçok  bebek büyüyene  kadar  ağır ya da hafif bebek bezi pişiği ile en  az  1  kez  mutlaka  karşılaşır. Yeni doğmuş bebeklerde pişiklerin görülme olasılığı azdır çünkü altları sık sık değiştirilir. Bebek  büyüdükçe  farkına  varmadan  dikkat  azalınca,  daha  seyrek  bez  değiştirilebilir bunu  sonucunda  da  9-12 aylık olanlar daha büyük risk altındadırlar.

Pişikleri önlemek için bezini sık sık değiştirin. Eğer mümkünse bebeğiniz her kaka yaptığında altını değiştirin.

Bebeğinizin altını her değiştirdiğinizde poposunu temizleyin ve kurulayın. Bazı bebek bezleri ve sabunları bebeğinizin derisini tahriş edebilir. Eğer bu durumu gözlemlerseniz alternatif bir sabun kullanın.

Bebeğin altını her değiştirme sırasında,  altına bezi yerleştirmeden önce mümkün olduğu kadar uzun süre bezsiz oynamasına izin verin.( örnek olarak bir havlu üzerinde yatması) Bebeğinizin güneş altında bebek bezi üzerinde değilken bulunmasına dikkat edin. Çünkü güneş altında bebek bezinin pişiğe yol açma  ihtimali, artacaktır.

Bebeğinizin derisini korumak için pişik önleyici krem kullanın. Kremi sürmeden önce derisinin kuru olmasına dikkat edin.

Günümüzde  çok  nadir  de  olsa, eğer kumaş bebek bezleri kullanıyorsanız, iyice temizleyip yıkayarak sterilize etmeye özen gösterin. Deterjan ve  yumuşatıcı  kullanmayın, makinede  de  kullanılabilen  beyaz  sabun  tozu  kullanın.

Bazen pişiği olan  bebeğin  altı yeterince  temizlenmezse enfeksiyon kapabilir. Mantar  enfeksiyonları bez bölgesinde sık görülen hastalıklardandır. Genellikle  kırmızı lekelerle beraber görülür ve  parlak kırmızı renktedir. Bacakların üst kısmına, cinsel bölgelere kadar yayılabilir. Tedavide mantar kremi kullanmanız gerekebilir. Doktorunuz sizi bu konuda yönlendirecektir.

Deride yarık ve kesikler

Eğer yaranın dikilmesi gerekmiyorsa ve ağır şekilde kanamıyorsa, yarayı yumuşak bir sabun ve suyla yıkayın sonrada hafif dokunmalarla kurulayın. Batikon veya  betadin  gibi bir  antiseptik sıvı  ile  temizledikten  sonra  yara bandıyla kapatın. Eğer herhangi bir enfeksiyon belirtisi görülürse ( kızarma, kabarma veya irin ) çocuk doktorunuza başvurun.

Hafif yanıklar

Acıyı dindirmek için etkilenen bölgeye soğuk su uygulayın (buz kullanmayın çünkü deri dokusuna zarar vererek daha fazla rahatsız edecektir.) Deriyi korumak için silverdin  gibi  bir  yanık  kremi veya Bepanthene krem  sürmek  faydalı  olabilir. Eğer kabarcıklar oluşursa patlatmayın çünkü açık kısımlar kolayca mikrop kapabilir. Yaygın  yanıklar,  yüz  ve  el  yanıkları  mutlaka bir  sağlık  kuruluşunda  tedavi  edilmelidir.

Güneş yanıkları

Yazın bebekler ve çocuklar güneşe  maruz  kalacağı  zaman otuz/otuz  üstü koruyucu faktörlü bebekler için  özel güneş kremiyle korunmalıdırlar. Bunun dışında bebeğinizi direk güneş ışığına maruz bırakmayın ve koruyucu giysiler giydirin. Özellikle  şapka sıcak  çarpmasını  önlemede  faydalı  olacaktır. En  doğrusu  güneşin  dik  geldiği 11:00-16:00 arası  bebeği  gölge  bir yerde  bulundurmaktır.  Tüm  bu  önlemlere  rağmen bebeğiniz güneş yanığı olursa, acıyı hafifleten bazı  jel  veya  solüsyonlar, hatta hafif ağrı kesici şurup  veya  fitil  de kullanabilirsiniz. Ancak kusma,  aşırı  halsizlik,  uyuklama ya da ateş gibi  sıcak  çarpması  belirtileri ortaya çıkıyorsa acilen  bir  sağlık  kuruluşuna başvurmalısınız.

Haşere ısırmaları

Çoğu böcek ısırmaları ve sokmaları sert kabarıklıklar şeklinde görülür. Arı sokmalarında, arının iğnesini steril bir cımbız veya iğneyle yavaşça çıkarın. Acıyı dindirmek için soğuk kompres uygulayın (Bazı çocukların arı sokmalarına karşı alerjisi olabilir.(eğer sokulan  yer hızla şişiyorsa ya da solunum güçlüğü varsa acil olarak tıbbi yardıma başvurun.) Sivrisinek ısırmaları özellikle bebeklerde sık görülür. Bebeklerin kanındaki hemoglobin haşereleri çeker. Isırığı temizleyin ve kurulayın, sonra da deriyi rahatlatıcı, kaşınytıtyı  azaltan jel  veya  losyonlardan  faydalanın.  Sokulan  yerin  aşırı  kaşınarak  tırnaklarla çizilmelerini önlemek için çocuğun tırnaklarını kısa kesin,  törpüleyin ve temiz tutun.

Zedelenmeler

Zedelenen yerdeki uyuşma ve şişmeye karşı soğuk kompres uygulayın. Yaranın acısını dindirmek için  ağrı kesicilerden yararlanın. Eğer çocuğunuzda uyuşma, hafıza kaybı varsa, ya da kafasını çarpmanın ardından  kusuyorsa tanı konulması için tıbbi yardıma başvurun. Hemen en yakındaki bir sağlık kuruluşuna başvurun.

Halsizlik

Tek  başına halsizlik,  hele  de  geçici  ve  kısa  süreli  olanlar,  başka  bir  belirti  de  yoksa hastalık  değildir. Sadece halsizlikten dolayı bebeklere ilaç vermemek gerekir. Çocuğunuzun dinlenmesini sağlayın. Eğer 1-2 gün içinde geçmiyor  ve  başka belirtiler ekleniyorsa mutlaka çocuk doktorunuza başvurun.

CEVAP VER

Please enter your comment!
Please enter your name here